letra r
rach'alal ch'ab'äl ⇒ familia de idiomas
rach'alal q'ajatzij ⇒ hiperonimia
rachalal solchi' ⇒ familia lingüística
rachib'il pajtzij ⇒ cláusula relativa
rachjotay tzij ⇒ parasíntesis
rachtunuj kemchi' ⇒ parataxis
rajilab'al kemchi' ⇒ número gramatical
rajilab'al q'ij, ruq'ilul ⇒ fecha
rajilanem ⇒ cuenta
rajowanel ⇒ desiderativo
rajowanem ⇒ competencia
rajowanem ⇒ optación
rajowaxik ⇒ efectivo
rajq'ajan ⇒ onomatopeya
rajq’ajel ⇒ onomatopéyico (k’)
ralaxinem ⇒ generación
raqän ch'olti' ⇒ chol propio (k’)
raqän kiti' ⇒ chuj propio
raqän poqom ⇒ poqom propio
raqän qachi' ⇒ k'ichee' propio
raqän qoti' ⇒ q'anjob'al propio
raqän tyol ⇒ mam propio (k’)
raqän tzi' ⇒ ixil propio
raqän tzoltal ⇒ tzotzil propio
rayb'äl ⇒ deseo
rayb'äl ⇒ objetivo
rayb'anel ⇒ competente
rayb'exïk ⇒ propósito
rayinil ⇒ ansiedad
reb'eyalil solchi' ⇒ proceso lingüístico
rech'ech' ⇒ fluidez
rejqalem samaj ⇒ ponderativo
relesan k'istz'ib' ⇒ elidir
reqaja'j aq'aj ⇒ velo del paladar
retal ⇒ señal
retal ⇒ huella
retal ajilab'äl ⇒ clave
retal ch'ab'äl ⇒ superestrato
retal cholajil ⇒ inciso
retal k'aslem ⇒ historia
retal k'utïk ⇒ ética
retal loq'oj ⇒ comprobante
retal q'ajanil ⇒ fonograma
retal q'ijul ⇒ marcador de tiempo
retal retamab'alil q'ajarïk ⇒ semasiológica
retal tzij ⇒ acta
retal wuj ⇒ diploma
retalil k'utunem ⇒ signo de interrogación (k’)
retalil q'ajanem ch'ab'äl ⇒ transcripción
retalil solchi' ⇒ significante
retalil tijonïk ⇒ diplomado
retalil tz'ib' ⇒ signos de puntuación
retamab'al ⇒ destreza
retamab'alil cholatzij ⇒ lexicología
retamab'alil ch'ab'äl ⇒ artes del idioma
retamab'alil ch'ob'oj mayoj ⇒ filosofía
retamab'alil cholatzij ⇒ lexicografía
retamab'alil ewanem ⇒ criptología
retamab'alil k'aslemal ⇒ fundamento antropológico
retamab'alil na'owinaqil ⇒ epistemología
retamab'alil nak'uxaj ⇒ psicología
retamab'alil nimawinäq ⇒ andragogía
retamab'alil q'ajarïk ⇒ semántica
retamab'alil soltzib' ⇒ criptoanálisis
retamab'alil tijonïk ⇒ pedagogía
retamab'alil ulew ⇒ topografía
retamab'alil winaqil ⇒ sociología
retamab'alil winasolchi' ⇒ sociolingüística
retamana'oj ⇒ factor
retamanem ⇒ cognoscitivo
retamaxïk ⇒ memorización
richin ⇒ peculiaridad
richinan t'as ⇒ sustantivo poseído
rij k'oxom ⇒ tonema
rij tzij ⇒ sufijo
ro' ⇒ quinto
rochochib'al ⇒ dirección general
rokisaxik na'ojil ⇒ tecnología
roqin tzij ⇒ indirecta
rox ⇒ tercero
rox juwinaqil ⇒ tercera persona singular
rox k'iwinaqil ⇒ tercera persona plural
rox pach'unem ⇒ tercera conjugación
rub'anem ⇒ caso
rub'anik ⇒ acción
rub'anikil ⇒ manera (adverbio)
rub'anikil ch'ab'äl ⇒ irregular
rub'anikil cholch'ab'äl ⇒ lexicalizarse
rub'anikil jalb'anoj ⇒ adverbio de manera
rub'anikil jalb'anoj pajtzij ⇒ cláusula adverbial de causa
rub'anikil kemchi' ⇒ construcción gramatical
rub'anikil talutzij ⇒ estilo periodístico
rub'anikil wiqo'n ⇒ estética
rub'anikilal ⇒ perfil
rub'anikilem ⇒ constructivismo
rub'atz'il xikinaj ⇒ nervio auditivo
rub'ey tzij ⇒ andamio
rub'ey k'oxomal ⇒ onda sonora
rub'ey na'oj ⇒ deontológica
rub'ey samaj ⇒ procedimiento
rub'eyal ⇒ control
rub'eyal ⇒ modalidad
rub'eyal ch'ab'äl ⇒ dialéctica
rub'eyal ch'o'onem ⇒ modo de articulación
rub'eyal jalb'anoj ⇒ adverbio de modo
rub'eyal k'aslem ⇒ autodeterminación
rub'eyal lemotzij ⇒ aspecto de la narración
rub'eyal na'ojb'äl ⇒ aptitud
rub'eyal na'ojinem ⇒ autocontrol
rub'eyal nuk'u'etal ⇒ simbolismo
rub'eyal nuk'ub'itz'il ⇒ proceso fonológico
rub'eyal ruk'utik ⇒ guía metodológica
rub'eyal rutz'ib'axik ⇒ regla ortográfica
rub'eyal samaj ⇒ instrucción
rub'eyal solchi' ⇒ estrategia lingüística
rub'eyal wixalem ⇒ reflexión metodológica
rub'eyalil ⇒ estrategia
rub'eyalil b'anoj ⇒ modo del verbo
rub'eyalil jalb'anoj pajtzij ⇒ cláusula adverbial de propósito
rub'eyalil kemchi' ⇒ regla gramatical
rub'eyalil silonem ⇒ movimiento y dirección
rub'eyalil taqonem b'anoj ⇒ modo imperativo / exhortativo
rub'eyalil tzij ⇒ pragmática
rub'eyna'oj ⇒ cognición
rub'i' lema' ⇒ título
rub'i' tinamït ⇒ topónimo
rub'ixikil ⇒ pronunciación
rub'ixikil b'anikil ⇒ descriptivo
rub'ixikil b'i'aj ⇒ vocativo
rub'ixikil jalna'oj ⇒ parresia
rub'ixikil jutzij ⇒ perífrasis
rub'ixikil na'oj ⇒ asociación
rub'ixikil tzij ⇒ catáfora
ruch'akul taqowuj ⇒ cuerpo de la carta
ruch'akulb'alil tz'ib' ⇒ consonántico
ruch'ob'oj kajulew ⇒ cosmovisión
ruch'ob'onem lemalil ⇒ análisis literario
ruch'ob'onem solchi' ⇒ análisis lingüístico
ruch'utirisanem lema' ⇒ epítome
ruchi' ⇒ margen
ruchi' q'ajanil ⇒ lingual
ruchi'il ⇒ perímetro
rucholab'äl tzij ⇒ copulativo
rucholajem ⇒ orden
rucholajem kemchi' ⇒ categoría gramatical
rucholajem samaj ⇒ mecánica
rucholajil ⇒ estructural
rucholajil samaj ⇒ lineamiento
rucholajil, ruxe' ⇒ patrón
rucholanem ⇒ estructuración
rucholanem ajilab'äl ⇒ enumeración
rucholanem ch'ob'nem tzij ⇒ estructura sintagmática
rucholanem kaxlan ⇒ cuenta gregoriana
rucholanem kemchi' ⇒ estructura gramatical
rucholanem lema' ⇒ disposición
rucholanem maya' ⇒ maya (cuenta)
rucholanem ojer ch'ab'äl ⇒ cultismo sintáctico
rucholanem retalil ⇒ estructura de signos
rucholanem samaj ⇒ programa
rucholanem tzij ⇒ constituyente
rucholch'ab'äl ⇒ sintáctica
ruchuq'a' ⇒ intensidad
rujachel samaj ⇒ producto
rujalel b'anel ⇒ modificadores del sujeto
rujalel q'ajarib'äl ⇒ modificadores del predicado
rujalel t'as ⇒ modificadores de sustantivo
rujaloj cholachij ⇒ cambio lexical
rujaloj k'uxatzib' ⇒ apofonía
rujaloj q'ajanil ⇒ cambio alofónico
rujaloj q'ajarïk ⇒ cambio semántico
rujotayil ⇒ energética
rujotayil b'anoj ⇒ derivación de verbo
rujotayil t'as ⇒ derivación de sustantivo
rujotayil tzij ⇒ palabra derivada
rujul kaq'ïq' ⇒ glotis
ruk'amaj t'as ⇒ sustantivo sustractivo
ruk'exel ⇒ sustituto
ruk'exel jalb'anoj ⇒ enálage
ruk'exel tzij ⇒ eufemismo
ruk'isib'äl ⇒ final
ruk'isib'äl b'anotzij ⇒ catástasis
ruk'isib'al k'oxom ⇒ agudo
ruk'isib'äl pajtzij ⇒ terminación
ruk'isib'äl samaj ⇒ resultado
ruk'isib'äl tzij ⇒ conclusión
ruk'isib'äl tzijol ⇒ idolopeya
ruk'isib'äl tzijonem ⇒ peroración
ruk'iyinem ⇒ rendimiento
ruk'ojlem achi ⇒ género masculino
ruk'ojlem ch'ob'otzij ⇒ sintagma estativo
ruk'ojlem tzij ⇒ corrección
ruk'ojlemal ajilab'äl ⇒ posición numérica
ruk'ojlemal jalt'as ⇒ adjetivo posicional
ruk'ojlemal k'ojib'äl ⇒ posición tópica
ruk'oxomal ⇒ acentual
ruk'oxomal ch'akultzib' ⇒ apicoalveolar
ruk'u'x ⇒ núcleo
ruk'u'x tinamït ⇒ urbana
ruk'u'x b'anel ⇒ núcleo del sujeto
ruk'u'x k'aslemal ⇒ antropocéntrica
ruk'u'x lema' ⇒ situación central
ruk'u'x na'oj ⇒ tema, idea principal
ruk'u'x q'ajanem ⇒ énfasis
ruk'u'x q'ajarib'äl ⇒ núcleo del predicado
ruk'u'x tzijonem ⇒ confirmación
ruk'utb'al ⇒ modelo
ruk'utb'al tijonïk ⇒ propuesta educativa
ruk'utunem weqojitz ⇒ interrogación retórica
ruk'utunik ⇒ retroalimentación
ruk'uyilal ⇒ pluralismo
ruka'n achtzij ⇒ consecuente
ruka'n q'ajanil ⇒ tropo
rukab' ⇒ segundo
rukab' k'iwinaqil ⇒ segunda persona plural
rukab' juwinaqil ⇒ segunda persona singular
rukab' k'oxom ⇒ grave
rukab' pach'unem ⇒ segunda conjugación
rukab' q'ajarïk ⇒ denotativo
rukab' ruchalajem tzij ⇒ constituyentes secundarios
rukab' tijonem ⇒ básico (educación)
rukaj ⇒ cuarto
rukak'uxnem ⇒ dubitativo
rukamulun ⇒ duplicación
rukamulun juna'oj ⇒ expolición
rukamulun na'oj ⇒ anafórica
rukamulun weqojitz ⇒ epanalepsis
rukamulunem k'ulum ⇒ topicalización del beneficiario
rukamulunem samajib'äl ⇒ topicalización del instrumento
rukamulunem ya'om ⇒ topicalización del dativo
rukamuluxik k'oxom ⇒ aliteración
rukamuluxik na'oj ⇒ epanáfora
rukojlem ixoqilal ⇒ género femenino
rukojolem ⇒ epiceno
rukojolem ikiq'alil ⇒ grado positivo
rukojolem junumanel ⇒ grado comparativo
rukojolem k'aslemalil ⇒ género dramático
rukojolem k'uxaj ⇒ genero lírico
rukojolem lemalil ⇒ género literario
rukojolem q'ajarïk ⇒ diferencia fonológica
rukojolem sik'inem ⇒ género narrativo
rukojolem tz'ib'anem ⇒ género periodístico
rukojolib'al lema' ⇒ área curricular
rukojolil q'ajarïk ⇒ pertinente
rukotz'ijal ⇒ florecimiento
rukowil ⇒ durativo
rukowilem ⇒ consistencia
rulewal ⇒ contorno
rulewal kaqti' ⇒ división yukateka
rulewal q'anti' ⇒ división occidental
rulewal q'eqti' ⇒ división oriental
rulewal saqti' ⇒ división wasteka
rumujal ⇒ silueta
runa'oj ⇒ actitud mental
runa'oj tz'ib'anel ⇒ teoría
runa'ojil ⇒ etopeya
runa'otzij ⇒ conceptual
runab'al na'ojb'äl ⇒ inteligencia intrapersonal
runab'eyal pajtzij ⇒ cláusula principal
runab'eyal, ruk'u'x ⇒ principal
runik'ajal ⇒ intermedio
runimilem ⇒ tamaño
runimilem ⇒ volumen
runimilem kojolem ⇒ grado superlativo
runimilem pach' ⇒ escasión
runimilem t'as ⇒ especificativo
runimilem weqojitz ⇒ epanortosis
runimirisanem cholatzij ⇒ ampliación léxica
runuk' ewanem ⇒ código criptográfico
runuk' retamab'alil na'oj ⇒ código epistemológico
runuk' solchi' ⇒ código lingüístico
runuk' uchuq'ajanem ⇒ código paralingüístico
runuk'ik lil ⇒ elemento compositivo
runuk'ik samaj ⇒ gestión
runuk'ik tijonïk ⇒ fundamento curricular
runuk'ulem ⇒ organización
runuk'ulem ⇒ sistematización
runuk'ulem ⇒ sistema
runuk'ulem morse ⇒ sistema morse
runuk'unem ⇒ composición
rupach'unem b'anoj ⇒ conjugación verbal
rupaläj ⇒ gestual
rupalb'al ⇒ grado
rupam ⇒ intrínseco
rupam kajtz'ik ⇒ casilla
rupam lema' ⇒ contenido
rupam q'ajarïk ⇒ dominio semántico
rupam taqowuj ⇒ partes de una carta
rupam tzij ⇒ infijo
ruq'a' ⇒ rural
ruq'a' tzij ⇒ inflexión
ruq'a' ch'ab'äl ⇒ lenguaje regional
ruq'a' cholti' ⇒ rama ch'ol
ruq'a' mayataan ⇒ rama yukateka
ruq'a' q'ajanem ⇒ onomasiológica
ruq'a' qoti' ⇒ rama q'anjob'al
ruq'a' tyool ⇒ rama mam
ruq'a' wasteka ⇒ rama wasteka
ruq'ajanik chi'aj ⇒ labializar
ruq'ajanil ⇒ fónico
ruq'ajanil ch'ak'ultz'ib' ⇒ alveopalatal
ruq'ajanil ch'akultz'ib' eyaj ⇒ sonido dental
ruq'ajanil chi'aj ⇒ sonido labial
ruq'ajanil k'oxomïk ⇒ sonido alveolar
ruq'ajanil k'uxatz'ib' ⇒ sonido vocálico
ruq'ajanil kojo'eyaj ⇒ sonido interdental
ruq'ajanil kowiq'ajanil ⇒ sonido palatal
ruq'ajanil q'ajanijitz ⇒ sonido velar
ruq'ajanil q'ajatz'ib' ⇒ sonido fricativo
ruq'ajanil setech'ut ⇒ sonido ovular
ruq'ajanil tz'apik'oxom ⇒ sonido africado
ruq'ajanil tz'apiq'ajanil ⇒ sonido oclusivo
ruq'ajanil xakaq'ajajil ⇒ sonido resonante
ruq'ajarik ch'ab'äl ⇒ propiedad
ruq'ajarik ojer ch'ab'äl ⇒ cultismo semántico
ruq'ajatz'ib' ch'ab'alil ⇒ fonética preceptiva
ruq'ajatz'ib' xikinaj ⇒ fonética acústica
ruq'ij ⇒ valor
ruq'ij nuk'na'oj ⇒ fundamento legal
ruq'ijonem ⇒ valoración
ruq'ijul ⇒ época
ruq'ijul jalb'anoj ⇒ adverbio de tiempo
ruq'ijul jalb'anoj pajtzij ⇒ cláusula adverbial de tiempo
ruq'ijul juna' ⇒ ciclo
ruq'ijul lemotzij ⇒ momento de la narración
rusamaj ⇒ rol
rusamaj q'ajarik ⇒ papel semántico
rusamajinem ⇒ manipulación
rusamajixik ⇒ función
rusilonem ⇒ agilidad
rusilonem k'oxomal ⇒ sonoro
rusotz'ib' ⇒ criptolexemia
rusutil ⇒ medio
rut' ⇒ factura
rutaqen ⇒ marco
rutaqil jalb'anoj pajtzij ⇒ cláusula adverbial de condición
rutikersaxik q'ajanem ⇒ punto de articulación
rutikirib'al ⇒ principio, comienzo
rutikirib'al ch'ob'olil ⇒ principio filosófico
rutikirib'al samaj ⇒ aprestamiento
rutikirisaxik b'anelil ⇒ incoativo
rutikirisaxik pajtzij ⇒ concatenación
rutunem na'oj ⇒ connotativo
rutz'aqät ⇒ complemento
rutz'aqat b'anayom ⇒ antipasivo de incorporación
rutz'aqat ch'akultz'ib' ⇒ consonante compuesta
rutz'aqat pajtzij ⇒ cláusula de complemento
rutz'aqat q'ajanil ⇒ epéntesis
rutz'aqat q'ajarib'äl ⇒ predicativo
rutz'aqat samaj ⇒ anexo
rutz'aqatil ⇒ componente
rutz'aqatil ch'ab'äl ⇒ acusativo
rutz'aqatil k'ajtzij ⇒ parasintético
rutz'etik b'anelil ⇒ enfoque agentivo
rutz'etik samaj ⇒ monitoreo
rutz'etonem ⇒ perspectiva
rutz'ib'anem ch'ab'äl ⇒ lenguaje escrito
rutz'ib'axik ⇒ inscripción
rutz'ukik junumatzij ⇒ analogía
rutz'ukik kach'ab'äl ⇒ compositivo
rutza'm ⇒ ápice
rutzaqik cholch'ab'äl ⇒ anacoluto
rutzij ⇒ barbarismo
rutzijol ⇒ noticia
rutzijol na'oj ⇒ epifonema
rutzijoxikil ⇒ comunicativo
rutzijoxikil wachna'oj ⇒ sinóptico
rutzil ⇒ endereza
rutzil ⇒ resolución
rutzil k'utunem ⇒ petición
rutzilem ⇒ normalización
ruwäch ⇒ clase
ruwäch k'aslem ⇒ parábola
ruwäch na'oj ⇒ valor (actitudes)
ruwäch q'ij ⇒ clima
ruwäch tzij ⇒ prefijo
ruwachib'äl ⇒ figura, gráfica
ruwachib'al lema' ⇒ figura literaria
ruwachib'äl weqojitz ⇒ figura retórica
ruwächtzij ⇒ habla
ruwaq ⇒ sexto
ruwi' aq'aj ⇒ paladar
ruwi' samaj ⇒ encabezado
ruwinaqilal kemchi' ⇒ persona gramatical
ruwixal xiltzij ⇒ afijo de flexión
ruxe' ⇒ causa
ruxe' aq'ajanil ⇒ epiglotis
ruxe' b'anoj ⇒ base verbal
ruxe' chapayom ⇒ patrón básico
ruxe' jalt'as ⇒ adjetivo radical
ruxe' na'oj ⇒ fundamento
ruxe' retamab'alil tzijoxikil ⇒ fundamento pedagógico
ruxe'el ⇒ etimológico
ruxe'el ⇒ fuente
ruxe'el ⇒ origen
ruxe'el b'anoj ⇒ raíz verbal
ruxe'el ch'ab'anoj ⇒ postverbal
ruxe'el ch'ach'el ⇒ raíz afectiva
ruxe'el jub'anoj ⇒ raíz intransitiva
ruxe'el kab'anoj ⇒ raíz transitiva
ruxe'el katzij ⇒ étimo
ruxe'el ojer ch'ab'äl ⇒ cultismo
ruxe'el rupalb'al ⇒ preprimaria
ruxe'el tzij ⇒ etimología
ruxe’el ⇒ raíz
ruxikin ⇒ lateral
ruyonil ⇒ automática
ruyonil ⇒ individualista
ruyonil cholatzij ⇒ semantema